Photo credits: Pawel Czerwinski@pawel_czerwinski
Παίρνοντας αφορμή απο την πρόσφατη ταινία του Άντονι Χόπκινς με τίτλο “Ο Πατέρας” παίρνουμε μια έντονη “γεύση” σχετικά με τις δυσκολίες που βιώνουν άτομα που πάσχουν απο άνοια και πόσο μόνοι νιώθουν σε αυτό το ταξίδι ζωής που ακόμη και ο ίδιος ο χρόνος μοιάζει παραμορφωμένος.
Ο Άντονι, ένας άρρωστος Λονδρέζος που υποκύπτει σταδιακά στην άνοια, αισθάνεται εγκαταλειμμένος ,όταν ανησυχεί ότι η Άννα, η κόρη του, του λέει ότι μετακομίζει στο Παρίσι. Μπερδεμένος και αναστατωμένος, με φόντο μια στρεβλωμένη πραγματικότητα αρχίζει να χάνει την αίσθηση του χρόνου και αγωνίζεται να περιηγηθεί στο αδιαφανές τοπίο του παρόντος και του παρελθόντος. Γιατί η μικρότερη κόρη του σταμάτησε να τον επισκέπτεται; Ποιοι είναι όλοι αυτοί οι ξένοι στο σπίτι του; Αναπάντητα ερωτήματα που δυσχαιρένουν την πραγματικότητα και την καθιστούν εκπληκτικά περίπλοκη.
Πόσο δύσκολο όμως να ζει κανείς με άνοια;
Η άνοια δεν αφορά μόνο την απώλεια μνήμης. Μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που το άτομο σκέφτεται, αισθάνεται, μιλά και συμπεριφέρεται. Κάπου εδώ ίσως να ξεπροβάλλει και η κατάθλιψη. Άνοια και κατάθλιψη. Τι δύσκολος συνδυασμός;
Είναι σύνηθες για άτομα με άνοια να βιώνουν κατάθλιψη, άγχος ή απάθεια, γιατί δεν έχουν κίνητρο να κάνουν πράγματα που συνήθως θεωρούσαν ότι είχαν νόημα. Η βελτίωση της ψυχικής υγείας ενός ατόμου με άνοια μπορεί να βελτιώσει τη συνολική ποιότητα ζωής του. Για παράδειγμα βοηθώντας άτομα με άνοια να αλληλεπιδράσουν με φίλους και συγγενείς, βελτιώνεται η όρεξη για ζωή, η ποιότητα ύπνου και ενισχύονται τα κίνητρά τους.
Μουσικοθεραπεία και άνοια
H ενεργητική μουσικοθεραπεία υποστηρίζει τα άτομα με άνοια να εκφραστούν παίζοντας μουσικής κατα την διάρκεια μιας διαδραστικής συνεδρίας μουσικοθεραπείας. Ανεξάρτητα από το στάδιο της άνοιας, οι μουσικές προσεγγίσεις επιτρέπουν στους θεραπευτές να εργάζονται με ευαισθησία και να ανταποκρίνονται σε αυτό που μπορεί να κάνει το άτομο ακούγοντας την κίνηση, το ρυθμό και την αναπνοή τους. Η μουσική μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του άγχους και του αποπροσανατολισμού, να ξεκλειδώσει αναμνήσεις, να μειώσει την απομόνωση και να βοηθήσει τους ανθρώπους με άνοια να ανακτήσουν την αίσθηση της ταυτότητάς τους.
Η ομαδική μουσικοθεραπεία οδηγεί στο συναίσθημα ότι κανείς δεν είναι μόνος και αποξενωμένος.
Πώς;
- Μέσω του τραγουδιού το οποίο συμβάλει στην ανάκληση αναμνήσεων, στίχων και γλωσσικών δεξιοτήτων
- Μέσω του μουσικού αυτοσχεδιασμού ο οποίος προωθεί την ελευθερία, την δημιουργικότητα και την “παιδικότητα”.
Αναπόσπαστο κομμάτι στη μουσικοθεραπεία είναι η σχέση πελάτη-θεραπευτή, όπου ο θεραπευτής αξιολογεί τον πελάτη προκειμένου να διαμορφώσει ένα σχέδιο θεραπείας που να ανταποκρίνεται στους στόχους του πελάτη (Canadian Association of Music Therapists, 2017). Οι στόχοι μπορεί να περιγράφονται σε διάφορους τομείς συμπεριλαμβανομένων γνωστικών, επικοινωνιακών, συναισθηματικών, σωματικών, κοινωνικών και πνευματικών. Ακολουθούν έξι παραδείγματα στόχων μουσικοθεραπείας για άτομα με άνοια:
– Προώθηση της κοινωνικής αλληλεπίδρασης
– Μείωση της κοινωνικής απομόνωσης
– Μείωση του άγχους
– Μείωση των επιθετικών συμπεριφορών
-Τόνωση αναμνήσεων
-Τόνωση της γνωστικής λειτουργίας
Οι παρεμβάσεις μουσικοθεραπείας μπορεί να είναι δεκτικές ή παθητικές και εξαρτώνται από τις απαιτήσεις του πελάτη, τις ικανότητες, τους στόχους και τις προτιμήσεις του.
